Perplexity’nin Yeni Yapay Zekâ Patent Araştırma Ajanı Şirketlerin Ne İşine Yarayacak? Nasıl Kullanmalı?

Dünya çapında 150 milyon civarı yayınlanmış patent belgesi bulunuyor. Üstelik Avrupa Patent Ofisi verilerine göre, bu patent belgelerinden %90’ı kamuya mal olmuş yani özgürce kullanılabilir durumda. Bu da demek oluyor ki, dünyada 135 milyon kadar buluş herkesin kullanımına açık bir şekilde fark edilmeyi bekliyor.

Artık korunmayan ve kamuya mal olmuş buluşları direk üretebilir, satabilir ya da onların bilgilerinden faydalanarak yeni buluşlar yapabiliriz. Avrupa Patent Ofisi özellikle de KOBİ’lere seslenerek alın bu kamuya mal olmuş buluşları ve hayata geçirin diyor.

Patent dokümanları yapılan buluş ile ilgili son derece detaylı bilgiler içeriyor. Patent belgesini okuyan kişinin buluşu adım adım yapabilmesine olanak sağlayacak açıklıkta, bir buluşun tüm özelliklerini bir kullanım kılavuzu gibi ya da yemek tarifi verircesine tüm detayları ile anlatıyor.

Hangi alanda buluş yapmak ya da faaliyet göstermek istiyorsanız; Amerika’yı yeniden keşfetmeye gerek kalmadan o alandaki patent dokümanlarını inceleyebilir, aralarında kamuya mal olmuş olanları ise direk kullanabilirsiniz. Üstelik hala korunan buluşları da inceleyip, eleştirerek çözmediği problemlere çözümler bularak yeni bir buluş devreye sokmak da mümkün ve çok yaygın bir strateji olarak kullanılıyor.

Patent belgesinin tarifname bölümünü inceleyerek buluşun hangi problemi nasıl çözdüğünü ve mevcut çözümlerin neden eksik kaldığını anlamak ve buluşun ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve ne avantajlar sağladığını kavramak mümkün.

Eskiden bu tarz araştırmaları yapmak oldukça uzmanlık gerektiren bir yapıda iken şimdi herkesçe kullanılabilir hale geldi. Tabii hala bir patent mühendisinin yaptığı araştırma gibi olamayabilir ama patent araştırmasıyla buluşçular ve tasarımcılar arasındaki bariyerin kalmış olması da oldukça değerli. Uzun bir zamandır da kim yapay zekâ ile patent araştırmasını herkesçe erişilebilir ve kolay kullanılabilir yapıda birleştirecek diye merak ederken Perplexity ilk adımı attı. Üstelik bence ardından patent haritalama ve patent analiz raporları da ikinci bir adım olarak eklenecek.

Patent Haritalama ve Patent Analizi Nedir? Nasıl Kullanabiliriz?

Şimdilik yeni bir buluş ya da tasarım projesine başlamadan önce Perplexity üzerinden patent araştırmasını yapmak, bu araştırmaya ek olarak bir de Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Organizasyonu’nun (WIPO) yayınladığı patent haritalama raporlarına da göz gezdirmek gerekiyor. WIPO’nun kendi raporlarına bu sayfadan https://www.wipo.int/publications/en/series/index.jsp?id=137 diğer organizasyonların raporlarına ise https://www.wipo.int/en/web/patent-analytics/patent-landscapes-reports bu sayfadan ulaşabilirsiniz. Bu raporlar ise sadece bir buluşu detaylandırmak yerine, o konu özelinde çok kapsamlı makro bir analiz sunuyor.

Bu patent haritalama raporları genellikle aşağıdaki temel sorulara cevap vererek, buluş alanına stratejik kararlar verecek seviye hâkim olmayı sağlıyor.

• Teknolojik Eğilimler: Bu alanda hangi teknolojiler yükselişte, hangileri doygunluğa ulaştı veya terk ediliyor?
• Ana Oyuncular: Bu alanda en çok patente sahip olan veya başvuru yapan şirketler, üniversiteler veya mucitler kimlerdir? Potansiyel iş ortakları, rakipler veya satın alınabilecek şirketler kimler olabilir?
• Coğrafi Dağılım: Bu alanda inovasyon hangi ülkelerde (ör: ABD, Çin, Avrupa) yoğunlaşıyor? Bu patentler hangi ülkelerde geçerli? Hangi pazarlar önemli?
• Fırsatlar ve Boşluklar (Neler yapılabilir?): Hangi teknoloji alanlarında daha az patent başvurusu var? Gelecekteki Ar-Ge çalışmaları için hangi alanlar fırsat sunuyor?

Bir Örnek Üzerinden Netleştirelim

Diyelim ki bir tarım teknolojisi şirketi, “ilaçlama dronu” geliştirmek istiyor. Patent araştırması ve patent haritalamasını nasıl kullanabilir?